‘Steden blijven bereikbaar door integratie van modaliteiten en spreiding’

Zelfs als vandaag wordt besloten om alle benodigde investeringen in het openbaar vervoer te realiseren, duurt het wel even voordat de schaalsprong een feit is. Terwijl de capaciteitsgrenzen in veel steden voor corona al werden bereikt. “Als de groei zoals we die gewend waren in dezelfde mate terugkomt, is nadenken over hoe we de tijd overbruggen tot er met investeringen extra capaciteit is bereikt echt urgent”, zegt Christel Mourik, manager OV bij de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH).

Het maakt de komende jaren spannend en dan zitten we ook nog eens in een zeer onvoorspelbare periode vanwege de coronacrisis. “De reiziger wil gewoon gemakkelijk, comfortabel en snel van A naar B. En daar zullen we oplossingen voor moeten verzinnen.” Mourik, vanaf 1 september secretaris-algemeen directeur van de MRDH, spreekt op 16 september tijdens het OV Congres ’21 over de uitdagingen en opties om het capaciteitsgebrek in grote steden op te lossen.

In de Metropoolregio Rotterdam Den Haag, waar het OV-gebruik voor corona op sommige lijnen tot wel 10 procent per jaar groeide, komt er met circa 400.000 extra inwoners de komende jaren een stad zo groot als Utrecht bij. Dat trekt een wissel op de mobiliteit en als het OV-systeem niet meegroeit, is het volgens Mourik ook in bredere zin van leefbare steden de vraag of die inwonergroei goed gefaciliteerd kan worden. “OV blijft zeker in het stedelijk weefsel echt een van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste modaliteit.”

Op zoek naar alle mogelijke opties

Met hier en daar langere trams en metro’s en een nog hogere frequentie kan groei op de korte termijn nog enigszins worden opgevangen. “Tot je de stap bereikt dat het alleen nog lukt met automatische OV-voertuigen. Dan moeten we op zoek gaan naar alle mogelijke manieren om de capaciteit te vergroten. Het koppelen van OV met andere modaliteiten en spreiding van reizigers over de dag zijn de belangrijkste stappen om de periode tot die schaalsprong te overbruggen.”

Deze schaalsprong is in feite al ingezet. Zo wordt volgend jaar de Hoekse Lijn doorgetrokken tot op het strand van Hoek van Holland, stromen in Den Haag over vier à vijf jaar vijftig tot zestig nieuwe trams in met een grotere capaciteit en wordt ook de metrocapaciteit verder uitgebreid. Op langere termijn staan er grotere infrastructurele projecten op de planning. Bijvoorbeeld verbetering en uitbreiding van het spoortraject tussen Schiedam en Delft (de ‘Oude Lijn’), ontsluiting van de Binckhorst in Den Haag en een nieuwe oeververbinding in Rotterdam.

Mourik: “Die grote infrastructurele aanpassingen zullen langer duren, maar in de tussentijd zie je echt wel dat dingen in beweging zijn gekomen. In feite zijn het allemaal onderdelen van de schaalsprong die tussen 2030 en 2040 zijn beslag moet krijgen.”

Lucht door spreiding

Tot die tijd moet dus op een andere manier het hoofd worden geboden aan de verwachte groei van OV-reizigers. Mourik hecht met name veel belang aan spreiding. “Uiteindelijk is het OV net als de parkeergarage in de binnenstad gebouwd voor pieken. Wanneer we de reiziger meer over de dag kunnen laten reizen, gaat dat echt wel even lucht geven. Dat is lucht die hartstikke nodig is om de periode tot die echte schaalsprong te overbruggen.”

Maar gaat het nu dan eindelijk lukken om reizigers gespreid te laten reizen? Voor corona was Mourik hier vrij pessimistisch over. “Het voelde bijna als het carpoolen van de jaren negentig. Een overheid die het heel graag wil en ondertussen zie je dat de reiziger gewoon in de spits reist. Inmiddels zie ik echt wel grote kansen, omdat we de afgelopen anderhalf jaar simpelweg nieuwe gewoontes hebben aangeleerd. De overheid, maar ook de reiziger.”

Ruggensteun nodig

Binnen de organisatie van de MRDH zijn hier onlangs stappen in gezet. Zodra er weer op kantoor wordt gewerkt, zullen medewerkers niet meer in de spits reizen. De volgende stap is dat de 23 inliggende gemeenten dit voorbeeld volgen en het maken van afspraken met onderwijsinstellingen.

“We hebben nu het momentum om van spreiding meer te maken dan een ambitie. Maar om tot concrete afspraken te komen, hebben we ook ruggensteun vanuit het Rijk nodig. Met spreiding creëren we niet alleen meer capaciteit, maar besparen we ook maatschappelijk gezien een enorme bak met geld. Dan kunnen we in ieder geval de komende jaren weer vooruit.”

morenews

OV Innovatieprijs: Slim algoritme van Lynxx voorspelt en voorkomt storingen

Iedereen maakt het weleens mee. Onderweg naar het station zien dat je trein op het laatste moment uitvalt door een wisselstoring. In de toekomst zou dit een stuk minder voorkomen, als het aan data-science bedrijf Lynxx ligt. Met slimme zelflerende algoritmes kunnen heel veel storingen voorspeld worden. Dit bespaart niet alleen veel ongemak voor de reiziger, maar… Lees verder ›

OV Innovatieprijs: Flexibel OV boeken in 9292-app met HaltetaxiRRReis

De flexibilisering van het openbaar vervoer neemt de komende jaren toe. Dunne provinciale lijnen zullen minder vaak rijden of helemaal verdwijnen. Precies op die ontwikkeling speelt Qarin in met de innovatie HaltetaxiRRReis, die in opdracht van de provincie Gelderland is ontwikkeld. Met deze vernieuwing is Qarin samen met 9292 genomineerd voor de OV Innovatieprijs die wordt… Lees verder ›

OV Innovatieprijs: Zeeland Voordeel is het eerste abonnement dat meedenkt met de reiziger

Veel OV-abonnementen stammen nog uit de tijd van de strippenkaart. Volledig achterhaald, volgens Paul Engelbert van Transdev. Zeeland Voordeel is een abonnementsvorm die automatisch korting doorberekent op basis van het reisgedrag. Deze innovatie is genomineerd voor de OV Innovatieprijs die wordt uitgereikt op de OV Expo ’22 op 6 oktober in Houten. Bekijk de andere genomineerden en… Lees verder ›